Healing Cirkels

Als je een website begint is het heel logisch en gangbaar dat je jezelf introduceert. Je schrijft je levensloop op zodat men lezen kan wie je was, wat je hebt gedaan en hoe je bent geworden tot dat wat je nu bent.

Maar mijn filosofische geest kwam dit keer al direct in de problemen. De vraag: Wie ben je, vond ik vroeger geen enkel probleem, dan beantwoordde ik die zoals meestal gebruikelijk is: met mijn beroep, mijn opleidingen en sociale status. Ongeveer in die volgorde J

Nu vele jaren later, eigenlijk nu er veel meer ‘ik’ is dan ooit tevoren in dit leven, aarzel ik.

Het is een vraag die me tot stilstand bracht.  Ik ging mezelf afvragen: Ben ik wat ik doe of deed, of hoe ik eruitzie? Ben ik hoe ik denk en welke ideeën ik heb over mezelf en de wereld??    

Of ben ik vooral mijn familie, mijn geschiedenis of genen? Veel mensen beginnen met hun beroep, zo grappig dat zie ik vaak als mensen elkaar voor het eerst ontmoeten, dan is vaak na het noemen van de naam de eerste vraag, wat doe jij?  En zonder aarzelen beginnen mensen te vertellen over hun beroep. Ik ben kok en heb een restaurant, ik ben verpleegster ik werk in de ouderenzorg, ik ben architect en je kunt mijn ontwerpen zien in Lille of Rotterdam.

En eigenlijk moet ik altijd een beetje lachen als ik dat hoor. En dan bekijk ik die mensen en vraag me af, meen je dat nou, is dat werkelijk wat je bent?

En dat afvragen is er verantwoordelijk voor dat ik een introductie schreef die denkelijk wat afwijkt van wat je meestal op websites kunt vinden.

Identiteit

Een tijd geleden maakte ik een serie schilderijen en pentekeningen rond dit thema, het ‘wie ben ik ‘verhaal.  Ik zal er enkele toevoegen aan deze introductie ter illustratie Het zijn vooral schilderijen die je aan het denken moeten zetten.

Een van de dingen die je misschien wel op mij kunt plakken als etiket is dat ik het belangrijk vind en zelfs een beetje zie als mijn taak: ik denk graag en zet graag aan het denken.

Het zelfstandig denkvermogen van iedereen stimuleren en inspireren, doe ik heel graag. (Voor mij is dat denken ook denken via het brein van je hart) Buiten de gevestigde kaders denken, en de vrijheid voelen om ‘voor’ te denken, in plaats van nadenken.

Voor-denken wil zeggen dat je dingen durft te denken die nog niet eerder zijn gedacht. Was ik altijd al zo? Ik denk het wel, ik was altijd een ontzettend nieuwsgierig kind en om die behoefte te vervullen las ik alles wat los en vast zat.

Maar het ‘lot’ bepaalde dat ik die behoefte pas veel later in mijn studies en werk kon plaatsen. Het ‘lot’ dat waren mijn ouders, die vonden dat een meisje (begin 70er jaren) niets anders nodig had dan een goede basis voor het huwelijk en het moederschap. Dus ik moest naar de ‘huishoudschool’, wat toen ook wel de spinazieacademie werd genoemd.

Het lot en het leven

Ben ik nu rouwig om het feit dat het ‘lot’ mij dit pad op dwong? Welnee integendeel, ik heb een hele lange weg mogen afleggen en die weg heeft me zoveel goeds gebracht, heel bijzondere leraren, en veel ongewone mogelijkheden om iets te kunnen leren.

‘Maar het zou toch veel beter zijn geweest als jij direct had mogen studeren en al jong een academische opleiding had kunnen doen’? Er is daarmee een groot denker verloren gegaan. (Dit zei ooit iemand tegen me ;))

‘Of stel je voor dat je gestimuleerd was door je ouders om datgene te studeren waar je hart naar uitging dan was je waarschijnlijk een hele goede psychiater geworden, want jij hebt daar veel meer talent voor dan ik (zei een psychiater waar ik mee samenwerkte).

Maar nee, nee, zo moest het niet gaan, dan zou ik niet zijn wie ik nu ben. Ik ben nu toch een beetje aan het erdoor heen weven wat ik allemaal boeiend vind en dus onderweg toevoegde aan mijn nooit rustende geest. Mijn weg langs veel omwegen en dwaalpaden was eigenlijk prachtig, ik zou die met niemand willen ruilen.

Ik kreeg via de mooiste en spannendste ervaringen zoveel kennis binnen, die ik nooit via academische opleidingen had kunnen verwerven.

Maar wie ben ik nu eigenlijk?

Natuurlijk ben ik een optelsom van mijn ervaringen, maar ook van al degenen die mijn leermeesters waren in dit leven (en eerdere levens), en dat waren er heel veel.

Hen wil ik noemen, als de belangrijke ontmoetingen op mijn pad, sommigen met naam en toenaam. Anderen anoniem.

Mijn eerste leermeesters waren natuurlijk mijn ouders, mijn familie en mijn zusjes. Mijn vader leerde me al jong hoe angst voelt, en liet me ook zien en ervaren wat woede kan doen. Hij was mijn eerste leraar op het gebied van lichaamstaal, ik kon zijn stemming al op afstand aanvoelen. Iemand zei later: jij kan aan de wieg zien of het kindje poepen moet, nou zoiets werd het wel, ik wist aan de manier waarop hij zijn fiets tegen de schuur aan zette in welk humeur hij was.

Wat ik daar leerde heeft me nadat ik het kon helen, heel veel goeds gebracht. Veel later leerde ik de andere kant van zijn persoonlijkheid kennen, hoe vergeving en verbinding eruitziet en voelt.  Hoe hij vanuit liefde alles wat hij ooit uit balans bracht weer recht zette.

Ik heb nu vooral fijne liefdevolle herinneringen aan hem. Van hem leerde ik ook liefde voor de natuur, liefde voor alles wat leeft, zijn groene vingers waren fameus. Hij kreeg elke plant weer tot leven en tot bloei en zijn groenten en fruit brachten altijd overvloed.

Van mijn moeder leerde ik dat wat ik niet wilde zijn, wat ook heel inspirerend is, zij het op een tegengestelde manier. Zij leerde me dat je met de keuze voor een leven in slachtofferschap vooral jezelf tekortdoet en jezelf straft. Ik leerde van haar ook dat je als je wil, je alles kunt bereiken. Bepaalde dingen die zij per se wilde kreeg ze altijd voor elkaar. Maar ik erfde ook mooie dingen van haar, het talent om te tekenen en schilderen en ook mijn leesdrang kreeg ik van haar. Hoewel ze het mij grappig genoeg meestal verbood. Dat was ook wel bijzonder, ik mocht eigenlijk niet lezen, dat was ledigheid zei ze, en dat is des duivels oorkussen. Tja wie verzint zoiets?

Maar het heeft mij enorm gestimuleerd. Ik denk dat ik nooit zoveel zou hebben gelezen als ik het had gemogen.

Het verbod, zette me ertoe aan om elk moment dat ik er de kans toe zag te lezen. Iets wat verboden is moet wel heel bijzonder zijn. Ik leerde daardoor ook snellezen, en dat is later heel nuttig geweest. Ja ik ben haar ook dankbaar, en ook zeker voor haar taalgevoel, want dat had ze, haar woordgrapjes werden door de hele familie gekoesterd.

Mijn zusjes leerden me andere dingen, gewone dingen zoals: delen, zorgzaamheid, waakzaamheid, oplettendheid. Als oudste kind heel belangrijk.

Ik leerde me inleven en kunnen inspelen op elk niveau. Ik leerde ruziemaken en het weer goedmaken, mijn zusje Sanny was daar heel goed in, zij maakte ruzies altijd goed zonder woorden. Ik leerde ook om te winnen en verliezen in spelletjes, en wat het doet met iemand die niet wil verliezen. Ik leerde toen al de betrekkelijkheid van winnen. En de zin van plezier in het spel.

Een van mijn zusjes leerde me later de betekenis van afgunst, en de gevolgen ervan. Een gevoel wat ik zelf niet kende en nooit heb gevoeld. Het heeft me verrijkt. Ook mocht ik door een zus ondervinden wat afwijzing betekent en hoe en waar je dat voelt in je lichaam. Hoe het voelt als je zus rondvertelt dat je gek bent en opgenomen zou moeten worden. Nooit eerder had ik zulke heftige gevoelens.

Het mooie is dat ik met elke ervaring weer wat leerde. Ik kwam daardoor steeds dichter bij mezelf.  En ik ben ze uiteindelijk allemaal dankbaar voor deze intense lessen. Het mooie is natuurlijk dat van mijn zussen er twee inmiddels heel wakker en bewust zijn.

Andere leermeesters

Andere leraren op mijn pad waren de eerste mensen waar ik mee werkte, mensen met een verstandelijke beperking.

Zij leerden me onvoorwaardelijke liefde, en onbevooroordeeld zijn. Ze leerden me ook om te gaan met afhankelijkheid en verantwoordelijkheidsgevoel.

Van degenen die niet konden spreken leerde ik de vervolgstappen op lichaamstaal gebied. Ik leerde de betekenis van de kleinste gebaren, de lichtste mimiek, de subtiele spoortjes van een glimlach. Ik leerde echt luisteren met mijn hart, en me openstellen voor de kleinste tekenen van contact. Ik leerde voelen omdat denken hier niet volstond. Ik leerde daar een diepere vorm van weten.

Ik zal ze nooit vergeten: Joris, het autistische blinde jongetje die me altijd Sarah noemde, Manella, met haar enorme mond die altijd lachte en haar onverwoestbare vrolijkheid, Elsje die zich kon opvouwen als een papieren zakje en danste als een elfje.

Jos, die ernstig en serieus probeerde een goed mens te zijn, samen met zijn vriendin Nelleke. Agnes die scheldwoorden had waar iedereen het schaamrood van op de kaken kreeg, maar onder dat uiterlijk vertoon een hart van goud.

In diezelfde tijd leerde ik om een moeder te zijn, de verantwoording te dragen voor een kind. Ik leerde hoe heerlijk het was om zwanger te zijn, en hoe mooi de ontwikkeling van een baby is. Ik leerde van mijn dochter hoe klein ook dat je alles zelluf kunt doen.  Mijn dochter is en was een van de belangrijkste leermeesters in mijn leven. Ze was lang niet altijd het ideale kind in mijn ogen en andersom was ik niet de door haar gewenste moeder.

Maar uiteindelijk komt alles goed, en inmiddels zijn we beiden heel blij met elkaar. Ik leerde door haar vader, dat liefde helemaal niet is wat me altijd was verteld, dat er vele niveaus van liefhebben bestaan.

Ik leerde door hem om voor het eerst echt voor mezelf te kiezen, en daar de gevolgen van te dragen. Ik leerde alles over verdriet en nog meer over afwijzing. Ik leerde voor het eerst dat vriendschappen vaak vooral aan de oppervlakte bestaan en dat echte vrienden zeldzaam zijn.

Dat waren wijze lessen vol van diepgang. Ook van mijn geliefden erna leerde ik diepe lessen, houden van mijn lichaam en mezelf, trouw zijn aan mezelf, maar ook wat bindingsangst en narcisme met iemand doet. Wat angsten teweegbrengen. Wat verslaving met iemands ‘zelf’ doet.

Ik leerde ook dat zielen wel plannen maken voor hun leven, maar dat ze vaak niet de kracht  of de moed hebben hun voorgenomen opdracht te volbrengen. De valkuilen van het leven, ook wel genoemd de verleidingen brengen veel zielen van hun pad.

Ik volgde ook opleidingen die pasten bij wat ik deed. Mensen leren begrijpen, was eigenlijk de kern van wat ik deed, ongeacht waar ik het deed.

 Ik leerde begrijpen dat de meeste mensen hun leven lang geleid worden door angst. Angst om alleen te zijn, angst om tekort te komen, angst om niet goed genoeg te zijn, angst om niet geaccepteerd te worden door hun ‘familie of vrienden of collega’s’.

Ik ontdekte dat ze keuzes maken tegen jou, niet omdat ze tegen jou zijn, of je niet aardig vinden maar omdat ze bang zijn voor verlies. Verlies van hun maatschappelijke status, hun aanzien, hun geaccepteerd worden in allerlei kringen.

De meeste mensen hebben angst als richtingaanwijzer, dat was een belangrijke ontdekking voor mij. Ik begreep daardoor opeens zoveel meer van dingen die mensen deden en doen, zoals kwaadspreken en afwijzen. Waarom je opeens als vrouw alleen niet meer uitgenodigd wordt bij andere paren, waarom men je niet steunt in een gesprek op een verjaardag. Terwijl dat wel gebeurt als je ‘onder ons’ met twee bent. Waarom men je eerlijkheid en openheid vreest en je om die reden verbannen wordt uit hun gezichtsveld. Bijzondere inzicht-gevende lessen waren dat. Ik ben iedereen die mij een dergelijke les leerde heel dankbaar. Ook deze lessen brachten me een diepere verbinding met mijn diepste zelf.

In die tijd begon mijn ontwaken voor de wereld. Ik ontdekte dat er van alles niet klopte, nu praat ik over eind jaren 70. Overheid, instanties, etc, er was van alles aan de hand. Alleen was ik toen nog de enige in mijn omgeving die het waarnam. De term complotdenker was nog niet uitgevonden, laat staan ‘wappie’, maar ook zonder die woorden, kon je stevig veroordeeld worden. En dat gebeurde mij uiteraard.

Het was een ongelofelijk boeiende studiereis. Ik leerde zoveel mensen kennen die geleefd werden door hun angsten. Mensen voor wie de begrippen liefde en verbinding ver van hun bed waren, alleen voorkomend in sprookjes. Ik was in hun ogen een dromer, een naïef dom mens, te goed van vertrouwen, te open, en daardoor beïnvloedbaar voor negatieve mensen.

Mijn volgende leraren waren psychiatrisch patiënten, mensen waarvan ik nu weet dat ze super-super Hsp’er zijn en dat ze niet gek zijn maar toegang hebben tot frequenties waarvan de meeste mensen geen idee hebben.

 Ik heb er de mooiste leukste maar ook diep verdrietige ervaringen gehad. Mijn contact met deze mensen was bijzonder, ze waren zo wijs. Ik studeerde in de avonduren filosofie naast mijn fulltimebaan in de psychiatrie. De dag na de studieavond waren mijn patiënten degenen met wie ik de lessen doornam.

Zij begrepen concepten die voor mij toen nog onbegrijpelijk waren, zoals het idee van allerlei mogelijke werelden. Toen  was dat voor mij ‘abracadabra’, echter voor een van mijn patiënten (met het label schizofrenie) een heel begrijp-baar concept, en nu inmiddels veel ervaringen rijker begrijp ik het ook. Ik leerde er zoveel, over verdriet, over drama, over liefde en vriendschap. Over wanhoop en uitzichtloosheid.

Ik zal ze nooit vergeten, Marina, die vanuit haar religieuze achtergrond vond dat geboortebeperking niet kon en alle condooms uit de automaat in de kliniek opkocht en weggooide. Paul die schilderde als een Rembrandt, maar niet kon stoppen want het was nooit goed genoeg, waardoor al zijn schilderijen zwart eindigden. In zijn onbewolkte dagen was wat hij creëerde zo mooi. Marinus die zijn verblijf op een gesloten afdeling aanvocht en soms agressief kon zijn, maar die ook van mij wilde leren hoe je kon omgaan met je eigen en andermans agressie.

Ko, Jan, en Peter, en nog heel veel anderen, allemaal mensen die in mijn hart zitten, maar vooral Charlotte die me zoveel wijsheid bijbracht, wijsheid voortkomend uit haar drang om te bewijzen dat ze altijd opnieuw in de steek gelaten zou worden.

Samen konden we haar demonen in de ogen kijken. Zij begreep wat ik kwam doen en ik begreep haar rol. Dank je wel Charlotte, en dank alle anderen.

Intussen kwamen op mijn pad ook mensen die in de maatschappij de titel ‘leraar’ of een andere erkende titel hadden gekregen en die mij veel leerden, mensen met en zonder diploma’s titels, functies. Een ervan was mijn manager/collega Martin die me heel veel bijbracht over collegialiteit en leiderschap en me in ook contact bracht met de tarot.

Hij ondersteunde me toen ik filosofie ging studeren naast mijn fulltimebaan. Hij zorgde dat ik salarisverhoging kreeg en dus in de instelling kon blijven werken ondanks dat ik een aanbieding kreeg van een restaurant om hoofd bediening te worden. -Ik werkte daar in de weekends om wat bij te verdienen-.

Hij was naast collega ook een vriend waar ik alles mee kon bespreken. Zijn visie op mensen vanuit zijn psychomotorische opleiding was vaak heel inzicht gevend.

Jos was ook een belangrijke leraar in mijn leven, de filosofische workshops en cursussen die hij gaf gaven me ongelofelijk mooie instrumenten. Hij de vader van het socratisch gesprek in het Nederlands taalgebied, leerde mij socratisch spreken maar ook schrijven geïnspireerd door filosofen. Zijn boeken zijn onmisbare naslagwerken in mijn boekenkast.

Socrates was op een andere manier al eerder in mijn leven gekomen door Teun, de man van wie ik  leerde schilderen, en die  me (oorspronkelijk tegen mijn zin) tegelijkertijd onderwees in klassieke muziek, opera en filosofie.

Een fantastische leraar die ik nooit zal vergeten. En er was Paul met wie ik urenlange dialogen voerde over denkgereedschappen, filosofische instrumenten en hoe je ze kunt gebruiken. Hij had ze ontwikkeld en samen maakten we ze praktisch toepasbaar. Een heel fijn mens om mee te spreken.

Dus hoe ontwikkel je wie je uiteindelijk wordt? Door kennis en leerstof en boeken? Of door inspirerende mensen die op je pad komen?

Voor mij geldt vooral het laatste, elke les die ik werkelijk leerde is verbonden aan een of meer personen.

Alle kennis zit vast aan leerrijke herinneringen, aan praktijkervaringen, aan fouten maken, afgaan, mislukken, de les ervan begrijpen, het opnieuw doen tot het een succes is.

De wereld, en ik

Maar wie ben ik nu? In de afgelopen periode na 2019 kwamen voor mij alle kennis en alle ervaringen samen.

Ik was al heel lang wakker en bewust. Wakker voor de wereld, beseffend dat in de wereld niets was wat het leek. Dat heel veel dingen niet bedoeld waren om ons het leven gemakkelijker en aangenamer te maken. Dat besef ontstond al vroeg in de 80er jaren.  Helaas was ik toen erg alleen met mijn waarneming.

Bijna niemand zag wat ik zag, en begreep wat ik begreep. Maar gelukkig is dat enorm aan het veranderen. Momenteel gaan steeds meer mensen zien en begrijpen dat er andere krachten werkzaam zijn achter de schermen.

Dat er veel wordt en werd gemanipuleerd. Het is fijn om niet langer de enige te zijn die het ‘ziet’. 

Maar begrip hebben voor de wereld, daar bleef het niet bij, want ben ik nu uiteindelijk dat?

Degene die meer begreep van de wereld dan de gemiddelde mens? Of was het nog iets anders.

Vipassana

Toen ik werkzaam was in de psychiatrie kwam Vipassana mediteren op mijn pad, en dat bleek de ultieme weg naar het werkelijk leren kennen van mijzelf.

De wereld leren kennen is één ding, maar jezelf leren kennen is het non-plus-ultra. Jarenlang mediteren vanaf 1991 tot nu, heeft me zoveel geleerd over wie ik werkelijk-(niet)-ben.

Over alle illusies die we meekrijgen als we aan dit leven beginnen. Over materie en denkgeest, over de geest die wel ook wel spirit noemen.

 Ik ontdekte gaandeweg dat ik niet degene ben die reageert op alles wat er in de wereld gebeurt, of dat nu leuke of nare dingen zijn. In het mediteren ontdekte ik dat er een stem is in mijn hoofd die alles voortdurend becommentarieert en die constant denkt, die onafgebroken innerlijke dialogen voert, die met zijn aandacht voortdurend in de wereld is.

Gaandeweg hoorde ik de fluisterstem die meestal overschreeuwd wordt door die andere. De zachte stem die spreekt met een heel andere intonatie, altijd liefdevol, nooit oordelend, die me laten voelen wat juist en niet juist is.

En dat staat los van wat ‘men’ in de wereld juist en onjuist noemt. Er ontstond een ‘weten’ dat van diep kwam, dat veel meer wist dan die eerste stem.

Maar het vereist stilte en aandacht om de fluisterstem te kunnen horen. Het vroeg om tijd en loskoppeling van de drukte en het taai ongerief.

Maar naarmate ik beter leerde luisteren naar deze innerlijke stem, gebeurden er wonderlijke dingen.

Het hart, mijn hart

Ik ontdekte het huis in mijn hart, ik leerde mijn engelen kennen, mijn gidsen, inmiddels een flink team bij elkaar.

Ik leerde vragen te stellen in mijn hart aan mijn gidsen en engelen. Ik ontdekte dat zij nooit direct antwoorden, maar mij naar mijn eigen oplossingen leiden.

 Ik leerde op een andere manier naar ‘de wereld’ te kijken.  Ik zag meer en meer het ‘grotere’ plaatje. Ik kreeg antwoorden op al mijn vragen, ik leerde zien, dat ik ziekte zelf maakte. Dat ik elke situatie zelf heb gecreëerd, ja ook de minder leuke. Ik ontdekte dat mijn hoger zelf, puur bewustzijn is, dat er een verbinding is met een bron die alles is, die één is, die pure liefde is. Dat die bron ons thuis is, dat alles en iedereen uit die bron afkomstig is en dat we hier zijn omdat we besloten eropuit te gaan om ervaringen te hebben en lessen te leren. Dat we hier zijn om vanuit totale vergetelheid of onbewustheid de weg terug te vinden naar totale kennis en volledig bewustzijn. En om te ontdekken dat die weg vaak veel lastiger is dan we vooraf bedachten toen we ervoor kozen dat te gaan doen. Ik ontdekte dat alles wat leeft, bezield is, ja ook planten, dieren stenen, materie.

Dit deel van mijn reis is het meest boeiende, maar ik zou nooit hier zijn aangekomen zonder al de wegen die het lot me oplegde, zonder de omwegen, zonder al de leermeesters, die ik uiteraard toen niet als dusdanig herkende, zonder al de levenslessen die ik toen eerder zag als obstakels dan als manieren om wijsheid te ontwikkelen.

En nu ben ik hier, en wie ben ik dan?

Nu doe ik mijn zielsopdracht, ben ik dan wat ik doe? Ik doe dat waarvoor ik hier uiteindelijk ben gekomen. Ik leer mensen wat ik mocht leren zodat ze uiteindelijk net als ik de weg terug naar huis zullen vinden.

Wie ben ik? Ik ben een druppel uit de bron, een licht-sparkel uit de lichtbron, en  ik ben de weg naar huis.

Tanni Koens

Paulhiac, 27-06-2022